Skład TMR dla krów mlecznych

Czy każdy TMR jest taki sam? Co powinno znaleźć się w składzie TMRu dla krów mlecznych? Przypinamy, jakie proporcje paszy zachować, by przełożyły się na zdrowie i wydajność krów.

Odpowiednio dobrany skład mieszanki TMR dla krów mlecznych to warunek konieczny, by osiągnąć dobre wykorzystanie potencjału genetycznego krowy do wysokiej produkcji mleka oraz zachowania dobrego zdrowia. Pamiętać należy o precyzyjnym bilansowaniu dawki, gdyż poszczególne komponenty, mogą różnić się zawartością składników pokarmowych np. zawartością białka.

Podstawową paszą w żywieniu bydła są pasze objętościowe, których ilość powinna zapewnić odpowiednią strukturę TMRu oraz poprawny przebieg procesów fermentacji żwaczowej. Zaleca się, aby stosunek suchej masy pasz objętościowych do suchej masy pasz treściwych wynosił:

• w I fazie laktacji 40–50% do 60–50%, 
• w II fazie laktacji – 60–70% do 40–30%, 
• w III fazie laktacji – 80–100% do 20–0%, 
• w fazie zasuszenia – 90–100% do 10–0%.

Co warunkuje skład TMR u dla krów mlecznych?

TMR w każdym gospodarstwie będzie wyglądał inaczej. Warunkuje to ilość i jakość dostępnych pasz objętościowych i treściwych. Bazą TMRu w większości są kiszonki z kukurydzy natomiast, jaki procent będą one stanowiły, zależy od ich jakości. W przypadku dobrych, wysokojakościowych kiszonek będą solidną bazą. 

Jednak należy pamiętać, że przy gorszych jakościowo kiszonkach, nawet ich znaczny udział w dawkach nie dostarczy odpowiedniej ilości składników odżywczych i wtedy trzeba dobrać jako bazę inne pasze. Do najważniejszej zasady należy przestrzeganie kolejności przygotowania TMRu.

1. Zaczynamy od pasz suchych do bardziej soczystych. 
2. Od mniej rozdrobnionych do tych bardziej rozdrobnionych.

A zatem, jako pierwsze do wozu paszowego powinny trafiać komponenty paszowe o najdłuższej strukturze, czyli słoma, siano, kiszonka z traw czy lucerny. Długiego mieszania wymagają też pasze treściwe: śruta zbożowa, sojowa, rzepakowa, kiszone ziarno kukurydzy, dlatego też powinny trafiać do wozu jako jedne z pierwszych. 

W prawidłowo skomponowanym TMR ilość pasz treściwych nie powinna przekroczyć 50%. Powyżej tych ilości niemożliwe jest prawidłowe funkcjonowanie przedżołądków. Skład TMRu w pewnym stopniu wpływa na dwa podstawowe parametry mleka, jakimi są białko i tłuszcz. 

Aby zagwarantować odpowiednią ilość tłuszczu w mleku, dawka pokarmowa powinna zawierać pasze objętościowe typu siano, sianokiszonka czy słoma. Zawartość tłuszczu w mleku obniży nam np. zbyt duże rozdrobnienie pasz suchych, zwiększony udział pasz treściwych, czy zmniejszenie udziału pasz objętościowych. 

O czym trzeba pamiętać robiąc TMR dla krów mlecznych?

System TMR zapewnia to, że krowy zjadają równomiernie wszystkie składniki paszy, bez możliwości wybierania smakowitszych komponentów. Do wyprodukowania takiej mieszaniny używa się wozów paszowych, które umożliwiają dokładne wymieszanie wszystkich składników, a następne ich zadanie na stół paszowy. Ale żeby tak się stało, musimy dopilnować kilku ważnych elementów w momencie przygotowania kompozycji. 

1. Wiarygodne dane – pasze będące składnikami TMRu dla krów mlecznych powinny być przebadane pod względem zawartości składników pokarmowych, ale i niebezpiecznych zanieczyszczeń np. mykotoskny. Tylko dzięki rzetelnym danym jesteśmy w stanie dokładnie zbilansować dawkę pokarmową i zabezpieczyć ich odpowiednią podaż. 
2. Odpowiednia wilgotność – w przypadku, gdy mieszanina jest za sucha (ponad 50% sm) trzeba dodać wody lub roztworu wodnego melasy, lub innych preparatów melaso-pochodnych. Najlepiej jeśli SM mieści się w przedziale 42-46%. Dodając do wozu paszowego nawet do 60 litrów wody na tonę paszy, podkreślimy dodatkowo smak mieszanki, co spowoduje lepsze jej pobranie przez zwierzęta. 
3. Dzięki dodatkowi melasy następuje zlepianie cząstek pasz treściwych z cząsteczkami pasz objętościowych, co ogranicza ich sortowanie. Dodatkowo melasa podnosi smakowitość paszy, zwiększając pobranie suchej masy przez krowy.
4. Odpowiednie rozdrobnienie – niedokładne rozmieszanie, zbyt długie cięcie, a nawet brak kolejności we wsypywaniu komponentów do wozu paszowego może odbić się na naszych krowach. Mieszanina nie może być pocięta na zbyt długie cząstki, ale nie może być też zbyt mocno rozdrobniona. 
5. Zawsze świeże – podawanie do TMRu dla krów mlecznych komponentów spleśniałych jest niedopuszczalne. Wszystkie składniki muszą być najwyższej jakości i świeżości. 
6. Nie jest również zalecane zadanie całości dobowej dawki TMRu w jednym czasie. Krowy lubią świeże smakowite kąski stąd dawkowanie, dokładanie w ciągu dnia paszy na stół sprzyja pobieraniu paszy. Dodatkowo zabezpiecza TMR przez zagrzewaniem. Ważnym elementem jest również codzienne czyszczenie stołu paszowego z niedojadów. 

Podsumowując, przygotowanie odpowiedniego TMRu dla krów mlecznych to praca precyzyjna i skrupulatna, której elementów nie można bagatelizować. Ściśle określony skład, jakość oraz ilość jak również jego postać muszą zapewnić krowom podaż tego czego potrzebują w zależności od fazy laktacji i stanu fizjologicznego. Pamiętać należy również o powtarzalności produktu, jaki zadajemy codziennie na stół paszowy, gdyż krowy nie lubią zmian. 

Tekst i zdjęcia: dr inż. Marta Iwaszkiewicz

W sprawie doradztwa żywieniowego i pasz dla bydła skontaktuj się z naszymi doradcami: +48 511 199 015