Orka zimowa czy wiosenna?

Choć orka w ostatnich latach straciła na popularności, to z pewnością nie zniknie całkowicie z harmonogramu prac polowych. Wynika to z jej niezaprzeczalnych zalet i wysokiej użyteczności w uprawie gleby.

Zalety orki

Orka pozwala na ograniczenie presji uporczywych chwastów rozłogowych i szkodników. Redukuje także aktywność zimujących w glebie patogenów. Podczas tego zabiegu agrotechnicznego gleba jest odwracana przez odkładnice pługa i rozkruszana. Efektem tego gleba jest spulchniona, a resztki pożniwne przykryte, co ułatwia ich prawidłową mineralizację i tym samym użyźnia glebę. Orka zimowa poprawia strukturę gleby, co wpływa korzystnie na możliwość magazynowania wody w jej uprawnej warstwie. Jednak orka ma także wady.

Wady orki

Gleba po orce jest bardziej narażona na wysychanie. Ma to kolosalne znaczenie w tak częstych ostatnimi czasy okresach suszy. Wystawiona na działanie czynników atmosferycznych gleba ulega erozji, a głęboka ingerencja pługa zaburza działalność nie tylko patogenów, ale także pożytecznych organizmów bytujących w glebie.

Bilans zysków i strat wynikających z orki nie jest jednoznaczny. Zależy bowiem od warunków pogodowych, rodzaju gleby i częstotliwości jej wykonywania.

Orka zimowa czy wiosenna, co wybrać?

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty za i przeciw można próbować ustalić odmienne scenariusze postępowania. Przytoczone wcześniej zalety orki wskazują na większą użyteczność orki zimowej, gdyż właśnie wtedy osiągniemy owe korzyści. Jednak wskazane wady tego zabiegu, a przede wszystkim przyspieszona erozja i wysychanie, skłaniają do zaniechania pozostawienia na zimę ostrej skiby.

W praktyce jednak orka wiosenna jest zabiegiem drugiego wyboru. Stosuje się ją głównie po wymarznięciach, choć są także zwolennicy takiego podejścia do uprawy ziemi przed siewem kukurydzy. Taki sposób postępowania zyskuje też dodatkowy atut w przypadku stosowania wiosennego nawożenia obornikiem.

Kiedy wykonać orkę zimową?

Kalendarz prac polowych sprawia, że orka zazwyczaj jest ostatnim zabiegiem. Jego termin powinien jednak wynikać z wilgotności oraz rodzaju stanowiska. Gleby lekkie warto przeorać późno, nawet jeśli będą bardzo wilgotne. Natomiast na ziemiach ciężkich możemy pokusić się o nieco szybsze wykonanie orki zimowej.

Kiedy orać pole na wiosnę?

Decydując się na orkę wiosenną także lepiej kierować się sytuacją na polu, a nie datą w kalendarzu. Podstawowym kryterium jest wilgotność gleby. Przeoranie zbyt mokrej ziemi może doprowadzić do jej zasklepienia i utrudnić kolejne prace. Z kolei zrobienie tego zbyt późno spowoduje nadmierne przesuszenie warstwy uprawne. Potrzeba zatem pewnego wyczucia chwili. Dobrym kryterium pozwalającym stwierdzić, że na orkę jest zbyt wcześnie, jest ocena, czy mokra gleba nie zakleja elementów pługa.

Jak głęboko orać na zimę?

Niestety także na takie pytanie nie ma jednej odpowiedzi. Właściwe ustawienie pługa do orki jest zależne od terminu zabiegu i warunków panujących na polu. Przyjmuje się, że orka zimowa powinna być głęboka, nawet na 30 cm. W przypadku orki wiosennej zaleca się, by sięgała płycej. Ma to na celu ograniczenie przesychania gleby. Warto uwzględnić także specyfikę stanowiska – im gleba lżejsza, tym płytsza orka.