11 paz 2023

Ocena użytkowości mlecznej krów – czy warto słuchać doradców?

Zbyt dużo komórek somatycznych w mleku, za mało białka, za długi okres międzywycieleniowy czy zbyt duża zawartość ciał ketonowych to tylko kilka z wielu wskaźników, jakimi możemy się posiłkować, oceniając wydajność mleczną krów. 

Pokontrolne zalecenia to nie złośliwości ze strony pracowników Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka, a cenne wskazówki dla hodowcy o zdrowiu stada i jakości produkowanego mleka. Czy warto skupić się na informacjach zawartych w tabulogramach i programach wspomagających hodowców? 

Jak podają dane Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka - 74% gospodarstw pod kontrolą użytkowości to gospodarstwa liczące do 50 sztuk bydła. Gospodarstwa wielkotowarowe, w których produkcja mleka opiera się na setkach krów mlecznych, są pod zarządem programów, zootechników, mierników, czytników itd. W takim systemie wychwycenie problemu zdrowotnego każdej sztuki nie jest skomplikowane. Małe gospodarstwa, które są pod kontrolą użytkowości mlecznej, mają dostęp do wsparcia od pracowników PFHBiPM, jednak nie zawsze chcą z niego korzystać, co utrudnia sytuację.

Strefy wsparcia kontroli użytkowości mlecznej

Kontrola ilości i jakości mleka

Każdy hodowca będący pod kontrolą użytkowości mlecznej zna pojęcie próbnych udojów, a w fachowym nazewnictwie – pomiary wydajności mlecznej krów i pobranie próbki mleka.  Dzięki nim hodowca może uzyskać comiesięczne informacje o swoim stadzie, zestawione w Raportach Wynikowych (RW).  Poziomy białka, tłuszczu, mocznika czy liczby komórek somatycznych mogą zobrazować zdrowie i zarówno całego stada, jak i pojedynczych sztuk. 

Genetyka krów

Każde następne odchowane pokolenie jałowic to nadzieja na lepszą zdrowotność i wydajność krów, a co za tym idzie – lepszą perspektywę rozwoju. Jednak żeby lepsze mogło nastąpić, należy zainwestować, dobierając odpowiednie buhaje dla krów matek.  Nie musimy jednak robić tego sami.

Dzięki programom hodowlanym oraz obszernej bazie krów i buhajów wystarczy poświęcić zaledwie chwilę na wprowadzenie zaleceń  do systemu i poczekać na dobór.  Dzięki temu szansa na uniknięcie niekorzystnych efektów inbredowania (pokrewieństwa) wynosi praktycznie 100%. Właściwy dobór buhajów zapobiega spadkowi wydajności, wskaźników rozrodu i pogorszenia zdrowotności, a wręcz umożliwia stworzenie stada o pożądanych dla nas parametrach. Wydajność mleczna krów również utrzyma się na wysokim poziomie.

Hodowla

Stado to niezliczona ilość informacji. Dobrze uporządkowane bazy danych pozwalają na racjonalną, zrównoważoną, zdrową i efektywną hodowlę.

Kontrola użytkowości mlecznej krów stanowi swoistą bazę danych stada, która łączy ze sobą wszystkie informacje. Poprzez Kartę Jałówki-Krowy możemy prześledzić historię każdej sztuki – pochodzenie, wysokość produkcji mleka czy rozród. 

Korekcja racic krów

Możliwość korekcji racic to najmłodsza innowacja, ale bardzo sztandarowa, aby użytkowość mleczna krów utrzymała się na wysokim poziomie. Problem z racicami to wielopoziomowe zagadnienie uwzględniające żywienie krów mlecznych, genetykę, sposoby utrzymania czy dobrostan. Kontrola racic stała się równie ważna dla zdrowia krów i  jakości mleka.  

Jakie korzyści daje ocena użytkowości mlecznej krów?

Nauka, nowe technologie i postęp hodowlany pędzą do przodu. Czasem wystarczy oka mgnienie, a firmy związane z hodowlą bydła wprowadzają na rynek nowoczesne mierniki, czujniki, kalkulatory, analizatory. Jednak nie każdy hodowca musi być ekspertem w dziedzinie innowacji. Tę rolę pełnią doradcy hodowlani i programy, które pozwalają nam ocenić wydajność mleczną krów. To właśnie wsparcie i fachowa wiedza osób uczestniczących w kontroli użytkowości mlecznej stada daje możliwości dobrego planowania i organizacji pracy oraz ułatwia podejmowanie strategicznych decyzji dotyczących naszego stada.

Jak działa wsparcie gospodarstw pod kontrolą użytkowości mlecznej?

Informacje, które hodowca może przeoczyć, w systemie zarządzającym stadem zostaną podkreślone na czerwono, a zootechnik zajmujący się oceną użytkowości mlecznej wyjaśni, o co chodzi i jakie działania zaradcze należy wdrożyć. 

Skład chemiczny mleka – zawartość mocznika w mleku, frakcja kazeiny, stosunek białka do tłuszczu to wartości, jakie możemy stymulować poprzez żywienie oraz dobór par do rozrodu.  Ocena kondycji krów i podstawowe badania jakościowe pasz to kolejne profity wynikające z kontroli użytkowości mlecznej w stadach.  Walka z komórkami somatycznymi, podpowiedzi i systemy zaobserwowane w innych gospodarstwach, wymiana doświadczeń poglądów i pomysłów to wszystko, czego można oczekiwać od doradców i fachowców. 

Jak zwiększyć wydajność krów?

Należy pamiętać, że kontrola użytkowości mlecznej to nie przykry obowiązek, a szansa na dobrze prowadzoną dokumentację hodowlaną, stosowanie innowacyjnych i skutecznych rozwiązań, możliwość rozwiązywania problemów w zarodku i pozytywny wpływ na wydajność krów w produkcji mleka.

Dobór odpowiedniej paszy to również szansa na uzyskanie wyższej wydajności krów. W ALDO oferujemy profesjonalną pomoc w zakresie żywienia zwierząt. Skontaktuj się z nami, a nasi doradcy żywieniowi dobiorą jedną z gotowych pasz lub skomponują paszę dopasowaną do indywidualnych potrzeb Twojego bydła.