20 wrz 2023
Dobrostan bydła - jasna i czysta obora
Wygodne legowiska i świeże powietrze, jasne i czyste przestrzenie – tak powinna wyglądać obora dla bydła. Wygoda, komfort i higiena to gwarancja wysokiej produkcji i dobrego, jakościowego produktu.
Odpowiednie warunki środowiskowe dla bydła
Warunki środowiskowe w pomieszczeniach dla bydła są kluczowe dla ich dobrostanu. Na kształtowanie mikroklimatu w pomieszczeniu inwentarskim wpływają:
- warunki klimatyczne,
- kubatura pomieszczeń,
- materiał budowlany,
- obsada zwierząt czy sposób ich utrzymywania.
Podstawowe parametry określające mikroklimat pomieszczeń inwentarskich to temperatura i wilgotność powietrza, koncentracja szkodliwych gazów, poziom oświetlenia oraz wentylacja i prędkość ruchu powietrza. Wszystko musi być dobrze zbilansowane, żeby zapewnić odpowiednie warunki dla hodowli krów mlecznych.
Tolerancja bydła na temperatury
Bydło to zwierzęta, które wolą raczej niższe temperatury. Mówi się, że optimum temperaturowe dla utrzymania dobrostanu to zakres od 6 do 18°C. Obory wolnostanowiskowe ułatwiają przyzwyczajenie krów mlecznych do niskich temperatur – przy niższych temperaturach wzrasta pobranie paszy oraz ruch, zaś w oborach uwięziowych, gdzie ruch jest ograniczony, wzrasta pobór paszy oraz odrost sierści.
Dobrostan bydła, a jakość powietrza
Mówiąc o dobrostanie bydła, nie można pominąć jakości powietrza. Bydło jest odporne na stężenie wielu zanieczyszczeń, ale najbardziej lubi gdy powietrze jest wysokiej jakości. Oczywiście nie możemy popadać w skrajności i zdecydowanie należy podkreślić, że bydło źle znosi przeciągi. Optymalny ruch powietrza w oborze waha się między 0,3 a 0,5 m/s. Wilgotność powietrza w oborach również należy utrzymywać na wyrównanym poziomie między 60 a 80 %.
Dla utrzymywania właściwych parametrów mikroklimatu w budynkach inwentarskich konieczny jest odpowiednio wykonany i wydajny system wentylacyjny. Zazwyczaj wystarczająca jest wentylacja naturalna (grawitacyjna), jednak nie zawsze jest ona efektywna ze względu na brak różnic między temperaturą pomieszczenia a temperaturą otoczenia (głównie w porze ciepłej). W dużych powierzchniowo oborach stosuje się z powodzeniem ogromne mieszacze powietrza. W mniejszych i starszych oborach można zastosować wentylację wyciągową i mniejsze mieszacze powietrza.
Jakie powinno być oświetlenie obory?
Bydło ma całkiem dobry wzrok, jest ciekawskie i dobrze rozpoznaje elementy otoczenia. Możliwość ruchu bez natrafienia na przeszkody, podejścia do poidła czy stołu paszowego w każdym momencie dnia i nocy zapewnia mu komfort psychiczny oraz pozwala na eliminację drobnych i większych urazów. Ponadto właściwe oświetlenie w budynku inwentarskim pozytywnie wpływa na użytkowość mleczną i rozpłodową krów. Światło słoneczne zwiększa odporność organizmu oraz osłabia działanie mikroorganizmów patogennych, zasiedlających otoczenie zwierząt. Bardzo istotna jest też rola światła podczas syntezy witaminy D3.
Podstawą dobrego oświetlenia jest równomierne rozłożenie natężenia oświetlenia w pomieszczeniu inwentarskim. Oświetlenie może być naturalne lub sztuczne a jego natężenie powinno się klasować na poziomie między 110 a 220 luksów.
Nowoczesne obory wolnostanowiskowe, oprócz kalenic i okien (kurtyn), mają elementy doświetlające na połaci dachowej czy w pasie kalenicy, które powinny stanowić 3-5% powierzchni podłogi pomieszczenia inwentarskiego. Stosuje się je w celu uzyskania odpowiedniego oświetlenia światłem naturalnym.
Oświetlenie sztuczne powinno stanowić uzupełnienie oświetlenia naturalnego. Dopuszcza się oświetlanie pomieszczeń światłem sztucznym, przy którym krowy powinny mieć możliwość wzrokowej orientacji w pomieszczeniu. Optymalna długość sztucznego dnia powinna wynosić około 16 godzin. Po okresie oświetlenia powinna nastąpić, ok. 6-8 godzinna faza ciemności. Najczęściej stosowanym i najbardziej praktycznym oświetleniem, jest instalowanie w oborach lamp sodowych, fluorescencyjnych w tym świetlówek LED.
Właściwe warunki dla krów mlecznych
Zarówno obora wolnostanowiskowa, jak i obora uwięziowa powinny mieć mikroklimat sprzyjający krowom mlecznym, niezależnie od ich grupy produkcyjnej. Musimy również pamiętać o sektorach newralgicznych, które wymagają jeszcze większej kontroli parametrów. Porodówki, cielętniki, hale udojowe to miejsca, które wymagają dopracowanych i dobrze kontrolowanych warunków mikroklimatu. Światło ma wpływ na rozwój organizmu i funkcji układu rozrodczego. Dbałość o jakość powietrza w sektorze produkcyjnym jest tak samo ważna jak w porodówkach i cielętnikach. O komfort bydła należy dbać w każdym momencie ich życia.
Dla zdrowia bydła mlecznego istotne jest również racjonalne żywienie. W ALDO oferujemy doradztwo żywieniowe dla zwierząt. Skontaktuj się z nami, a nasi eksperci dobiorą lub skomponują paszę dopasowaną do potrzeb Twojego bydła.