Czym skarmiać krowy mleczne?

Pasze gospodarskie czy gotowe pasze pełnoporcjowe? Od czego zależy, czym skarmiana jest krowa mleczna? Na co zwrócić uwagę i jakie pasze ze sobą zestawić a czego unikać, by zadbać zarówno o wydajność, jakość mleka, ale jak i zdrowie krów?

Żywienie krów mlecznych ewoluuje. Wysokowydajnych krów nie zobaczymy już pasących się beztrosko na pastwiskach. Zmienił się pokrój, kaliber a przede wszystkim wydajność krów mlecznych i to właśnie są wytyczne generujące to czym należy skarmiać bydło mleczne. Nie dosyć, że zmiany w żywieniu krów następują ze względu na zmianę samej krowy, to jeszcze ważna jest jakość uzyskanego produktu, czyli mleka. Predyspozycje genetyczne krów mlecznych pozwalają na wyselekcjonowanie krów o konkretnym, pożądanym składzie mleka. I to również ma niebagatelny wpływ na to czym bydło mleczne skarmiać. 

Rodzaje pasz w żywieniu bydła

Żywienie krów mlecznych opiera się przede wszystkim na skarmianiu pasz objętościowych oraz paszy treściwej. Bardzo duże znaczenie mają pasze objętościowe, z których można wyróżnić: kiszonki, pasze okopowe oraz zielonki, jak i pasze suche, czyli słomę i siano.  Hodowcy bydła najczęściej wykorzystują sianokiszonki oraz kiszonki z kukurydzy. Pasze objętościowe dostarczają niezbędnych składników pokarmowych, takich jak białko, witaminy i minerały, a także wspomagają pracę układu pokarmowego i są niezbędne dla utrzymania właściwej struktury w żwaczu. Pasze treściwe zaś głównie są podawane w formie mieszanek, a ich ilość jest zależna od poziomu produkcji mleka.

Kiszonka z kukurydzy – jest niezwykle popularna w żywieniu krów mlecznych. W większości gospodarstw stanowi podstawę dziennej dawki pokarmowej krów mlecznych. Jest to szczególna pasza gospodarska, której skarmianie zapewnia potrzebną wartość wypełnieniową, a jednocześnie zapewnia dużą porcję energii z zawartego w niej ziarna. W systemach żywienia TMR czy PMR jest bazą dawki. 

Sianokiszonka – źródłem suchej masy, białka, składników mineralnych i witamin. w zależności od substratu np. koniczyny czy lucerny może stać się fenomenalnym źródłem białka przy idealnym zapewnieniu struktury skarmianej paszy. Dla wielu mniejszych gospodarstw stanowi alternatywę dla skarmiania kiszonki z kukurydzy, gdyż jej pozyskanie nie wymaga takich nakładów finansowych i roboczych co uprawa kukurydzy na kiszonkę. 

Rośliny okopowe – np. buraki, które wpływają mlekopędnie. Buraki są skarmiane w formie świeżej, zakiszanej i gotowanej. Warto również wspomnieć o zastosowaniu marchwi w podobnych formach skarmiania jako źródło witamin i Karotenów. Wykorzystywane są zarówno korzenie jak i nać. Częstą praktyką przy skarmianiu okopowych jest stosowanie wysłodków buraczanych.  

Pasze zielonkarskie, czyli zielonki z upraw polowych. Zawierają całe rośliny – kwiatostany, łodygi, liście, a ich skarmianie jest najtańszym elementem urozmaiconej i bogatej diety. Trawy w produkcji polowej takie jak życica trwała i wielokwiatowa, kupkówka pospolita, rajgras wyniosły, tymotka łąkowa, stokłosa i kostrzewa to gatunki traw bogate w białko. 

Pasze treściwe – uzupełniają niedobory białka, energii, witamin i składników mineralnych. Podstawą są ziarna zbóż i nasiona roślin strączkowych. Najczęstszą formą skarmiania pasz treściwych są pełnoporcjowe mieszanki gotowe w postaci peletu czy granulatu. 

Złote zasady skarmiania pasz – czym karmić krowy mleczne?

• Zbilansowanie dawki paszowej (pasz objętościowych i paszy treściwej), zgodne z zapotrzebowaniem na składniki pokarmowe (białko, energia oraz składniki mineralne i witaminy).
• Odpowiednia ilości paszy zależna od stanu fizjologicznego zwierzęcia, okresu laktacji (odmienne wymagania w szczycie laktacji), poziomu produkcji czy rozwoju krów mlecznych – tworzenie grup technologicznych, zadawanie całościowej dawki pokarmowej kilka razy na dobę – żeby była świeża i się nie zagrzewała. 
• Powolne następowanie zmian ilości oraz jakości zadawanych pasz – aby zminimalizować ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych.
• Podawanie zawsze świeżych pasz.
• Odpowiednia struktura paszy – dokładne rozdrobnienie i wymieszanie pasz (głównie w systemie żywienia TMR), zapobiega to wyjadaniu najbardziej smakowitych cząstek.
• Zapewnienie stałego dostępu do wody oraz lizawek uzupełniających składniki mineralne.
• Utrzymanie higieny stołu paszowego – sprzątanie niedojadów. 

Zbilansowana dawka pokarmowa w żywieniu krów mlecznych

To, czym powinniśmy karmić krowy mleczne, zależy od wielu czynników. Nastawienie na produkcję mleka to jedno, ale z drugiej strony należy postawić krowę mleczną i jej obecny stan fizjologiczny, wiek, wielkość produkcji, czyli szczegółowo przeanalizować obecne zapotrzebowanie na substancje odżywcze. Inne pasze będą skarmiane w sektorze krów zasuszonych, a inaczej skomponowaną dawkę pokarmową podamy zwierzętom w szczycie laktacji. Inne wymagania mają krowy młode wchodzące w cykl produkcyjny, a inne krowy wieloródki. 

Poznaj ofertę pasz dla bydła De Heus

Niezależnie od tego bardzo ważnym elementem jest jakość skarmianych pasz. Ta bezsprzecznie musi być zawsze top of the top. Pasze, jakimi skarmiamy nasze zwierzęta, muszą być zebrane w odpowiedniej fazie i zakonserwowane w największą pieczołowitością. Trzecim zapewne najważniejszym warunkiem do spełnienia jest odpowiednie zbilansowanie pasz dla bydła mlecznego. Ot taka właśnie gwarancja sukcesu. 

Tekst i zdjęcia: dr inż. Marta Iwaszkiewicz

Okiem eksperta De Heus – czym skarmiać krowy mleczne?

O komentarz na temat tego ważnego zagadnienia poprosiliśmy eksperta w dziedzinie żywienia bydła mlecznego, Roberta Borucha z DeHeus.

Podstawą w żywieniu przeżuwaczy są pasze objętościowe. Tu jakość odgrywa ogromną rolę i nie można sobie pozwolić na pomyłki w szczególności kiszonki, które nie powinny być spleśniałe, zagrzane bez określonego zapachu. To wszystko ma ogromne znaczenie pod kątem smakowitości oraz przyswajalności składników pokarmowych wykluczając szkodliwe substancje takie jak mykotoksyny, których kiszonki są nośnikiem. 

Dzięki analizom bezpośrednio na gospodarstwach, doradcy Aldo potrafią określić jakość zadawanych pasz oraz na bieżąco reagować wpływając również na profilaktykę w zapobieganiu problemów zdrowotnych, chociażby poprzez neutralizację mykotoksyn poprzez podawanie BESTERMINE MYCOTOXICLEAN, który ma przetestowaną i udowodnioną skuteczność. 

Krowa na dobę zjada 13-17kg suchej masy bardzo dobrych pasz objętościowych, dzięki czemu dostarcza organizmowi niezbędnych składników, aby utrzymać wysoką wydajność mleczną. Przy słabo jakościowych paszach pobranie spada nawet do 8 kg, przez co zauważamy niedojedzenie krów, upośledzenie żwacza, a to prowadzi do spadków wydajności oraz chorób metabolicznych. 

Doradcy Aldo wraz z żywieniowcami De Heus na co dzień borykają się z wyzwaniami w wielu gospodarstwach, dostosowując do pasz objętościowych dedykowane pasze treściwe. Mają one za zadanie uzupełnić niedobory białka i energii, których nie dostarczyły pasze objętościowe, a które są niezbędne, aby uzyskać najwyższe wydajności w produkcji mlecznej u każdej wymagającej krowy. 

Poza paszami dysponujemy mieszankami mineralno-witaminowymi, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania każdej krowy. Premiksy BESTERMINE to celowane preparaty przeznaczone dla każdego rodzaju bydła a w przypadku krów mlecznych działają na konkretne zapotrzebowanie w zależności od niedoborów czy patologii, z którymi boryka się konkretne stado. 

Analizy kiszonek oraz innych składowych, przeprowadzane bezpośrednio w gospodarstwach przez doradców ALDO ściśle określają zapotrzebowanie stada.